Boşanma Davalarında WhatsApp Kayıtları Delil Olarak Kullanılabilir Mi?
WhatsApp kayıtları, hukuka uygun şekilde elde edildiğinde boşanma davalarında destekleyici delil olabilir.
Günümüzde özellikle teknolojinin hızla
gelişmesi; sahte ya da hukuka aykırı delil meydana getirilmesi veya mevcut
delillerin hukuka aykırı yollardan elde edilerek kullanılmaya teşebbüs edilmesi
şeklinde sorunlar doğurmuştur. İzinsiz alınan ses kayıtları, ekran görüntüleri
fotoğraflar hukuka aykırı delillerin habercisidir. İzinsiz elde edilen bu
kayıtlar çoğu zaman bir suçun da konusunu oluşturmaktadır.
Bu yazımızda,
WhatsApp kayıtlarının boşanma davalarında delil olma niteliğini inceleyeceğiz.
İspat Hakkı Kavramı
İspat
hakkı, Anayasanın 36. Maddesinde düzenlenen temel haklardan birisidir. 6100
sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) “İspat hakkı” başlığını taşıyan
189/2. maddesine göre; ‘Hukuka aykırı
olarak elde edilmiş olan deliller mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında
dikkate alınamaz.’
Anayasa’nın
189. Maddesinin gerekçesinde; ‘…Fıkrada
öngörülen düzenlemeye göre, hukuka aykırı olarak elde edildiği anlaşılan
delillerin, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamayacağı…’ ifade
edilmiştir.
İlgili
madde hükmü ve hükmün gerekçesinden de anlaşılacağı üzere hukuka aykırı elde
edilen deliller hükme esas alınmamaktadır, asıl olan hukuki delillerdir. Yani
zehirli ağacın meyvesi de zehirlidir. Ancak bu kuralın elbette istisnaları
bulunmaktadır.
Hukuka Aykırı Yollardan Elde Edilen Deliller
Hukuka
aykırılığın tespit edilmesi özel hayatın söz konusu olduğu durumlarda oldukça
zordur. Eşlerin aynı evin içerisinde birlikte yaşamaları özel hayat, kişisel
alan kavramının iç içe geçmesine imkân tanır. Eşlerin sosyal medyalarının
herkese açık olması, paylaşılan fotoğrafların, durumların herkesçe görülmesi ve
bu anlamda zaten herkesin erişebildiği bir konumdaki fotoğraf ya da görüntü
kaydının boşanma davasında delil olarak kullanılmasının herhangi bir hukuka
aykırı niteliği bulunmamaktadır. Örneğin, Yargıtay, bir boşanma davasında
kocanın evde bulduğu ve karısının bir başkasına yönelik duygularını anlattığı
günlüğün hukuka uygun elde edilmiş delil olduğunu; çünkü karının bunu ortak
yaşam alanı olan evde tuttuğunu ifade etmiştir. Yargıtay, bir başka olayda ise,
karısına telefon hediye eden kocanın, telefon içerisine yerleştirdiği ‘casus’
bir yazılım programıyla karısının tüm konuşmalarını dinleyip, kendisine
yönelttiği hakaretleri bu kayıtla ispat etmesinde hukuka aykırılık görmemiştir.
İşbu kararlardan anlaşılacağı üzere Yargıtay, evlilik birliğinin getirdiği
sadakat ve özen yükümlülüğünün, özel hayattan daha önce geldiğini ifade
etmiştir.
Ancak,
Yargıtay’ın aksi yönde ki kararları da mevcuttur. Kendisine basın yoluyla
hakaret edildiği iddiasıyla tazminat davası açan davacının dayandığı ses
kayıtlarının, hukuka aykırı yollarla elde edildiği gerekçesiyle davayı
reddetmiştir.
Peki,
WhatsApp kayıtları yönünden durum nedir?
WhatsApp Kayıtlarının Hukuki Delil Niteliği
WhatsApp
kayıtlarının hukuki delil olarak boşanma davalarında hükme esas alınmasında,
aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
⮚ Gösterilen delil uyuşmazlık konusu olan olay ile sınırlı
olmalıdır.
⮚ Delil hukuka aykırı bir yöntemle elde edilmiş olmamalıdır.
⮚ Delilin hukuka aykırılığının belirlenmesinde mahkeme dürüstlük
kurallarına başvurabilir.
⮚ Kişilik haklarının çiğnenmesi ya da özel hayata müdahale yoluyla elde edilen deliller hukuka aykırı yolla elde edilen delil
olarak kabul edilmelidir.
⮚ Mahkeme hukuka aykırı yolla elde edildiği için hükme esas almadığı
delili neden bu şekilde değerlendirdiğini, hükmün gerekçesinde açıklamalıdır.
⮚ Mahkemeye sunulan deliller asılsız suçlamalar niteliğinde
olmamalıdır.
⮚ WhatssApp yazışmaları kişisel verileri ihlal etmemelidir.
⮚ Kayıtlar üzerinde oynama yapılmadığı, başka bir deyişle ekleme ya
da çıkarma yapılmadığı bilirkişilerce tespit edilmelidir.
WhatsApp Kayıtlarının Bilirkişi Tarafından İncelenmesi
WhatsApp mesajlarında, konuşmanın içeriğine müdahale ederek ekleme ya da çıkartmalar yapılarak veyahut da konuşmanın kasten gerçeğe aykırı şekilde yönlendirilmesi gibi ihtimaller de olabileceğinden çoğu teknolojik ve dijital delillerde olduğu gibi, WhatsApp yazışmaları da genellikle kesin delil olarak değerlendirilmemektedir. Fakat bu tür deliller, diğer delillerle birlikte göz önünde bulundurularak, destekleyici delil olarak davanın aydınlatılmasına yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla Yargıtay Hukuk Dairesi tarafından verilen kararlarda da elektronik ortamdaki fotoğraf, film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ve bunlara benzer bilgi taşıyıcıların ancak diğer delillerle desteklendikleri takdirde delil olarak hükme esas alınabileceğine değinilmiştir. (Yargıtay 2. H.D. 25/04/2018 Tarih ve 2016/16661 E. 2018/5566 K.).
Belirtmek
gerekir ki, WhatsApp kayıtlarının boşanma davalarında delil olarak kabul edilmesinde bilirkişilerin
önemi yadsınamaz seviyededir. Bilirkişilerce yapılan inceleme sonucunda mevcut
kayıtların gerçekliği tespit edilerek kullanılması, ceza davalarının
açılmasının da önüne geçebilir. Örneğin sahte kayıtlar kullanılarak, hakaret
dolu yazışmalar ile eşlerin haksız yere birbirlerini suçlamaları neticesinde
tazminat talebinde bulunabilecekleri gibi bu hakaret dolu mesajlar ceza
davasına da konu olabilir. Bu bakımdan WhatsApp kayıtlarının doğruluğunun
bilirkişilerce teyit edilmesi önem arz eder.
Kaybolma İhtimali Olan Kayıtların Delil Olarak Kullanılması
WhatsApp
kayıtları mahkemeye delil olarak sunulmaz ise mevcut durumun hiçbir şekilde
ispat edilme imkânı bulunmaması halini söz konusu kayıtların içeriğine göre
değerlendirmemiz gerekir. WhatsApp kayıtları bir suça konu ise ortadan kaybolma
ihtimalinin bulunması halinde hukuka aykırı yöntemle elde edilerek dahi
mahkemeye sunulabilir.
Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 12.06.2012
tarih ve 2012/13117 E. – 2012/14791 K. sayılı kararı dayanak gösterilerek
sanığın kendisine karşı işlenmekte olan cinsel saldırı, hakaret, tehdit,
iftira, şantaj gibi bir suçun söz konusu olması ya da kendisine veya aile
birliğine yönelen onur zedeleyici, haksız bir saldırıyı önlemek amacıyla
kaybolma olasılığı olan kayıtları yetkili makamlara sunarak güvence altına
almak amacıyla saldırıyı gerçekleştiren tarafın bilgi ve rızası dışında konuşma
ve haberleşme içeriklerini veya özel hayatına ilişkin ses ve görüntülerini
dinleme, izleme ya da kaydetme eylemlerinin hukuka aykırı olamayacağı ifade
edilmektedir.
WhatsApp
kayıtları suça konu değil ise ve hukuka aykırı olarak elde edilmişse, ancak
kayıtların kaybolma ihtimalinin bulunması halinde (örneğin zinaya yönelik delil
niteliği taşıyan kayıtlar) söz konusu kayıtları elde etmemizin başkaca bir yolu
olmadığını düşünelim. Burada kayıtlar Mahkemeye sunulduktan sonra diğer eş de
bu bilgi ve belgelerin hukuka aykırı olarak elde edildiğini belirterek
savcılıklara suç duyurusuna bulunmaktadır.
Türk
Ceza Kanunu’nun Özel Hayatın Gizliliğini İhlâl Başlıklı 134. Maddesine göre; (1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini
ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi
halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Kişilerin özel hayatına ilişkin
görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla
kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın
yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.
Yukarıda
değindiğimiz gibi hakim, evlilik birliğinin getirdiği sadakat ve özen
yükümlülüğünün, özel hayattan daha önce gelip gelmediğini ve eşlerin birlikte
yaşamalarından dolayı söz konusu kayıtların elde edilişinin suç teşkil edip
etmediğini incelemelidir.
Sonuç olarak; WhatsApp kayıtlarının boşanma davalarında delil olarak kullanılması mümkündür. Ancak Yargıtay tarafından verilen farklı yönde kararlar da mevcuttur. Denilebilir ki, WhatsApp kayıtları kesin delil olarak kabul edilmese dahi delil başlangıcı kabul edilmesi ve çeşitli delillerle desteklenerek mahkemeye sunulması mümkündür. Örneğin, zinaya yönelik WhatsApp mesaj kayıtları çeşitli tanık beyanlarıyla desteklenebilir. Ayrıca eşler arasındaki WhatsApp kayıtlarının boșanma davalarında delil olarak olarak kullanılmasının, eşlerin özel hayatını ihlal etmediğini belirtmeliyiz.
Konuyla İlgili Hizmetlerimiz:
https://www.latifcembaran.com/konya-bosanma-avukati
Benzer Blog Yazılarımız:
https://www.latifcembaran.com/blog/fiili-ayrilik-nedeniyle-bosanma-davasi
https://www.latifcembaran.com/blog/nafaka-cesitleri
https://www.latifcembaran.com/blog/dugunde-takilan-ziynet-esyalari
https://www.latifcembaran.com/blog/evliligin-iptali-davasi
https://www.latifcembaran.com/blog/anlasmali-bosanma-protokolu
