
Nafakanın Çocuğun Giderleri İçin Harcanmaması
Nafakanın çocuğun yararına harcanmadığı iddiasında olan taraf, velayetin değiştirilmesi veya nafakanın azaltılması talepleriyle Aile Mahkemesine başvurabilir.
Nafakanın çocuğun giderleri için harcanmaması, çocuk yararına hükmedilen iştirak nafakasının başka amaçlar için veya başka şeylere sarf edilmesidir. Bu durum bazen nafakanın çocuk yararına hiç harcanmaması şeklinde bazen de kısmen çocuk yararına kısmen başka amaçlarla harcanması şeklinde ortaya çıkabilir.
1. İştirak Nafakası
Çocuğa nafaka tayin edilmesi ise ebeveynlerin boşanması neticesinde ilerleyen dönemde çocuğun ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla getirilen bir uygulamadır. Nafaka ödeyecek taraf ise çocuğun velayeti kendisinde olmayan ebeveyndir. Bu nafakaya iştirak nafakası adı verilmiştir ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 182’nci maddesinde düzenlenmiş ve tanımlanmıştır. Bu tanıma göre iştirak nafakası, velayet hakkı kendisine verilmeyen tarafın (eşin), çocuğun bakım ve geçim giderlerine mali gücü oranında katılmasını öngören yükümlülüktür. Burada velayet kendisine verilmeyen taraf nafaka borçlusu, velayet kendisine verilen taraf ise nafaka alacaklısıdır.
2. Nafakanın Denetlenmemesi Sorunu
Çocuğun yararı için tayin edilen, velayet kendisinde olmayan eş tarafından verilen ve velayet kendisinde olan eş tarafından kullanılan nafakayı, denetleyen bir mekanizma yoktur. Dolayısıyla nafaka bedelinin ne şekilde kullanıldığı, tespit edilememektedir. TMK’da da nafaka kullanımının denetimi öngören bir hüküm mevcut değildir. Bununla birlikte Kanunun 338 ve devamı maddelerinde düzenlenen vasinin denetimi hükümleri çerçevesinde inceleme ve denetim yapılması mümkündür. Bu çerçevede, TMK 454 metni şöyledir:
“Vasi, vesayet altındaki kişinin malvarlığını iyi bir yönetici gibi özenle yönetmek zorundadır. Vasi, yönetimle ilgili hesap tutmak ve vesayet makamının belirlediği tarihlerde ve her hâlde yılda bir defa hesabı onun incelemesine sunmakla yükümlüdür.”
3. Nafakanın Çocuğun Giderleri İçin Harcanmaması Halinde Yapılabilecekler
Ancak nafaka borçlusu, nafakanın amacına yani çocuğun yararına uygun şekilde kullanılmadığını tespit etmişse dava açma hakkı saklıdır. Bu çerçevede, velayet hakkı üzerinde olmayan eş mahkemeye başvurarak iki ayrı tedbir talep edebilir. Bunlardan biri velayetin değiştirilmesi, diğeri ise nafakanın azaltılmasıdır.
3.1. Velayetin Değiştirilmesi
Nafakanın çocuk yararına kullanılmaması veya velayet sahibi eş tarafından kendi şahsi ihtiyaçları için kullanılması hali velayetin kaldırılmasına neden olabilir. Şöyle ki, velayetin kaldırılabilmesi için velayet sahibinin (nafaka alacaklısı) çocuğun bakımı konusunda ağır bir ihlalde bulunmuş olması şartı aranmaktadır. Çocuk yararına kullanılması gereken nafakanın çocuk için değil de başka amaçlarla kullanılması ağır ihlal hali olarak kabul edilmektedir.
3.2. Nafakanın Azaltılması
Bazı durumlarda tayin edilen nafaka çocuğun ihtiyaçlarına fazla geliyor olabilir. Haliyle fazla gelen kısım çocuğun yararı dışında amaçlarla kullanılıyor olabilir. Bu gibi hallerde nafaka ödemesi yapan eş, nafaka miktarının azaltılması konusunda mahkemeden talepte bulunabilir.
4. Nafakanın Çocuğun Giderleri İçin Harcanmaması Hallerinde Görevli ve Yetkili Mahkeme
Nafakanın çocuğun yararına harcanmadığı iddiasında olan taraf, velayetin değiştirilmesi veya nafakanın azaltılması talepleriyle Aile Mahkemesine başvurabilir. Yetkili mahkeme ise nafaka alacaklısının bulunduğu yer mahkemesidir.
5. Nafakanın Çocuğun Giderleri İçin Harcanmaması Hallerinde İspat
Dava açan taraf, söz konusu iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Burada ispat aracı yazılı delil olabileceği gibi tanık da olabilir. Nafaka alacaklısı olan taraf ise nafaka borçlusunun iddialarına itiraz edebilir. Ancak nafaka borçlusu ispat aracı olarak neyi kullanmışsa nafaka alacaklısı da aynı şekilde itirazda bulunmalıdır. Yani nafaka borçlusu iddiasını yazılı delile dayandırdığında nafaka alacaklısı buna karşılık olarak tanık delili ortaya koyamaz.
Konuyla İlgili Hizmetlerimiz Yazıları:
https://www.latifcembaran.com/konya-bosanma-avukati
Konuyla İlgili Diğer Blog Yazılarımız:
https://www.latifcembaran.com/blog/bosanma-davalarinda-velayet
https://www.latifcembaran.com/blog/evlilik-birligi-ve-genel-anlamda-bosanma
https://www.latifcembaran.com/blog/anlasmali-bosanma-davasi
https://www.latifcembaran.com/blog/velayetin-degistirilmesi-davasi
https://www.latifcembaran.com/blog/nafakanin-artirilmasi-davasi