İşçi ücreti kanun içerisinde hizmetine karşılık olarak işveren tarafından sağlanmış olan para ile ödenen tutar olarak tanımlanmış olur. Kısaca ücret emeğin karşılığıdır. Ücretin hukuki olabilmesi için bazı gerek şartlar vardır.
Ücret Nedir?
İşçi ücreti kanun içerisinde hizmetine karşılık olarak işveren tarafından sağlanmış olan para ile ödenen tutar olarak tanımlanmış olur. Kısaca ücret emeğin karşılığıdır. Ücretin hukuki olabilmesi için bazı gerek şartlar vardır.
Bunlar;
1-) Ücret para ile ödenir
2-) Kural olarak Türk Lirası ile ödenir. Anlaşma yabancı para birimi olarak yapılmış ise yabancı para olarak ödenebilir.
3-) Kural olarak iş yerinde elden veya banka hesabına gönderilerek de ödenebilir
4-) En geç ayda bir ödenir. Bu süre anlaşma ile kısaltılabilir ancak uzatılamaz
5-) Ücret alacaklarının zamanaşımı süresi 5 yıldır
Ücretin Ekleri Nelerdir?
1-) İkramiye
İkramiye ödemesinin herhangi bir zorunluluğu bulunmamaktadır. Genel itibari ile işverenler işçilerinin iş motivasyonunu artırmak ve işçinin işyerine olan aidiyet hissini artırmak için bayram gibi günlerde işçilerine yaptığı ödemelere ikramiye adı verilir.
2-) Prim
Prim esasında ücretten tamamen kopuk bir kavram değildir. Prim ücrete bağlı biçimde çalışanın gösterdiği performans neticesinde işveren tarafından ücrete ek olarak kendisine yapılan ödemedir. Prim ödemesinin hukuki olarak herhangi bir zorunluluğu bulunmamaktadır.
3-) Provizyon
Prim ile benzerlik içerse de bazı farklılıklar da mevcuttur. Provizyon basit anlatımla işçinin çalıştığı iş yerine kazandırdığı bir işten dolayı o işin değeri üzerinden belirli bir yüzde alması olarak anlatılabilir. Hukuki anlamda provizyon ödemesinin herhangi bir zorunluluğu yoktur.
4-) Kar Payı
Kar payı iş yerinin elde ettiği kardan işçiye pay vermesidir. Kar payı esas ücret olarak verilebileceği gibi esas ücrete ek biçimde de verilebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus kar payı asgari ücretin altında ise esas ücret olarak verilemez.
5-) Yol Yemek Payı
Yol yemek payı işveren tarafından karşılanmadığı sürece ücret olarak kabul edilir. İş veren tarafından karşılandığı takdirde ise ücret olarak kabul edilmez.
6-) Asgari Geçim İndirimi
Yargıtay kararları ışığında ücrete ek olarak ödenir.
Ücret Alacağı Davası
İşçi ücretlerinin zamanında ve eksiksiz ödenmesi gerekmektedir. Ödenmediği takdirde işçi sözleşmesini haklı sebep ile feshedebilir. Haklı sebebin varlığı gereğince kıdem tazminatı almaya hak sağlar. Bunun yanında kendisine ödenmeyen alacakları için işverene dava açabilir.