Bazı olaylarda erkek eş, çocuğun kendisinden olmadığını iddia edebilme hakkına sahiptir. İddia eden iddiasını ispatla yükümlüdür. İddiasını soy bağının reddi davası açarak kanıtlamaya çalışmak durumundadır.
Nesebin reddi
davası biçiminde
de tanımlanan soy bağının reddi davası, baba ile çocuk arasında kurulan bağın
inkarına ilişkin bir davadır. Babalık karinesi adı verilmekte olan duruma göre,
evliliğin sona ermesinden başlamak üzere 300 gün içinde veya evlilik devam
ederken doğan bebeğin babası, erkek eş sayılır. Bazı olaylarda erkek eş,
çocuğun kendisinden olmadığını iddia edebilme hakkına sahiptir. İddia eden iddiasını
ispatla yükümlüdür. İddiasını soy bağının reddi davası açarak kanıtlamaya çalışmak
durumundadır.
Söz konusu dava,
biyolojik baba olmayan eş ile çocuk arasındaki soybağının geçersiz kılınabilmesine
yönelik bir davadır. Dava ile, çocuk ve baba arasında yer alan soy bağı,
babalık karinesinin çürütülmesi şeklinde ortadan kaldırılır. Çocuk ile esasında
baba olmayan kişi arasındaki soy bağı ortadan kaldırılmadığı sürece çocuk
gerçek babasına karşı babalık davası açma hakkına sahip değildir. Soy bağının
reddi davasının kazanılması durumu, çocuk açısından babalık davası
açılabilmesinin ön şartı olarak kabul edilmektedir.
Soybağının Reddi
Davasını Kimler Açabilir?
Soy bağının reddinde
davayı, koca yahut
da çocuk açabilir.
Kocanın açacağı soy bağının reddi davasının anne ve de çocuğa karşı açılması gerekmekte
iken, çocuğun açmış olduğu soy bağının reddi davası ise anne ve babaya karşı
açılmalıdır. Çocuk henüz ergin değilken açılacak soy bağının reddi davasında,
davalı tarafta anne ve baba beraber olacağı için, çocuğa ilk olarak kayyım
atanması gerekmektedir. Bu halde söz konusu davayı kayyım, çocuk adına anne ve
kocaya karşı açmak zorundadır.
Türk Medeni
Kanunu 291. Maddesi gereği kocanın ölmesi, sürekli olarak ayırma gücünü
kaybetmesi, gaipliğine karar verilmesi hallerinde bazı ilgililerin de
bu davayı açma hakkı bulunur. Bu kişiler ise kocanın altsoyu, babası, anası
ve baba olduğunu iddia eden kişilerdir.
Soybağının Reddi
Davasında Yetkili Mahkeme
Dava, taraflardan
birinin dava veya
doğum esnasındaki yerleşim yeri mahkemesinde açılabilmektedir.
Taraflardan hiçbirinin Türkiye’de yerleşim yerinin bulunmaması konumunda, soybağının
reddi davasında yetkili olan mahkeme Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanun 41.maddesi hükümlerine göre belirlenir. İlgili maddede Türk
vatandaşlarının kişi halleriyle ilişkili davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı
yahut da açılamadığı takdirde, Türkiye’de yer itibari ile yetkili mahkemede,
bulunmaması durumunda ilgilinin sakin bulunduğu yer, Türkiye’de sakin değil ise
Türkiye’de son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı durumda Ankara,
İstanbul yahut da İzmir mahkemelerinden birinde görülür ifadeleri yer
almaktadır.