Doktorlar mesleklerini icra ederken yapacakları hatalardan ve ihmali davranışlarından ötürü ceza hukuku gereği sorumlu tutulurlar. Bunun yanı sıra neden olacakları maddi ve manevi kayıplardan dolayı da Borçlar Kanunu gereği sorumlu tutulabilirler.
Tıbbi konularda malpraktis tıp ilimi yapılırken oluşan veya yapılan bir hata sonucu yaralanmaya ve de zarara yol açan duruma verilen isimdir. Türk hukuk teorisi içerisinde daha çok tıbbi hata ve uygulama hatası olarak adlandırılması uygun görülmüştür. Doktorlar mesleklerini icra ederken yapacakları hatalardan ve ihmali davranışlarından ötürü ceza hukuku gereği sorumlu tutulurlar. Bunun yanı sıra neden olacakları maddi ve manevi kayıplardan dolayı da Borçlar Kanunu gereği sorumlu tutulabilirler. Bu sorumluluk tazminat sorumluluğu olarak adlandırılmaktadır. Baskın görüş neticesinde hekim ile hasta arasındaki ilişkinin vekalet sözleşmesine dayandığına inanılmaktadır. Dolayısı ile bu türdeki davalarda tazminat istekleri vekalet akdi hükümlerine dayanarak değerlendirilmelidir. Bununla beraber sözleşme ilişkisinden bahsedilemeyecek durumlarda ise hekim haksız fiil hükümleri ışığında yargılanır.
Malpraktis İçin Tazminat Şartları
Hekimin kendisinden kaynaklanan bir tıbbi yanlışın veya gerçekleştirmiş olduğu ihmali davranışın neticesinde tazminat ödeme yükümlülüğüne girebilmesi için 4 temel şartın sağlanması gerekmektedir. Bu 4 şartın herhangi biri eksik olduğunda hekimin tazminat yükümlülüğü kalkar. Bu 4 şart ise şöyledir;
- 1-) Hukuka aykırı davranış
- 2-) Müdahale sonucu ortaya çıkmış olan bir zarar
- 3-) Hekimle ilişkilendirilebilecek bir kusur
- 4-) Kusur ile zarar arasında kurulabilir bir illiyet bağı
Bu noktada altının çizilmesi gereken unsur kusur kavramıdır. Kusur kavramından bahsedilemediği durumlarda hekimin sorumlu tutulması mümkün değildir.
Malpraktis için Maddi Tazminat
Tıbbi malpraktis kapsamında açılan maddi tazminat davalarında zararı ispatlama yükümlülüğü hastaya yüklenmiştir. Ancak zararın tam olarak belirlenemediği durumlarda hakim takdir yetkisini kullanarak tazminatı belirler. Ölüm söz konusu olduğunda gerekli şartlar sağlanırsa bazı diğer zararların da tazmini istenebilir. Bunlar;
- 1-) Defin masrafları
- 2-) Tedavi giderleri
- 3-) Çalışamamaktan doğan zararlar
- 4-) Destekten yoksun kalma tazminatı
Söz konusu zarar cismani zarar olduğu durumlarda istenebilecek tazminatlar ise ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zararlar, tedavi masrafları ve çalışma gücünden yoksun kalma zararlarıdır.
Malpraktis için Manevi Tazminat
Manevi tazminat davası açılabilmesi için gerekli olan tek şart hastanın sağlığı konusunda istemediği bir durumun gerçekleşmesi olarak belirlenmiştir. Hastanın ölmesi durumunda ise hastanın yakınlarına manevi tazminat açma hakkı tanınmıştır. Bu hak kapsamında eğer doktor hasta ilişkisi bir sözleşmeye dayanmakta ise zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Eğer doktor hasta ilişkisi bir sözleşmeye dayanmıyor ise zamanaşımı süresi zarar görenin olayı öğrenmesinden itibaren 2 yıl, herhalde ise 10 yıl olarak belirlenmiştir.